Natuurlijke (onbenutte) talenten

persoonlijke-ontwikkeling 23 juni, 2025
Stefanie Ebbink

Stefanie Ebbink

Adviseur

Als iets moeiteloos voelt, zit je meestal goed

Over natuurlijke talenten, hoe je ze herkent en wat er gebeurt als je ze benut

Iedereen heeft ze: natuurlijke talenten. Eigenschappen of vermogens die je van nature in je hebt, vaak al sinds je kindertijd. Je leert ze niet aan, ze zíjn er gewoon. Sommige mensen zijn van nature nieuwsgierig, anderen zijn goed in overzicht houden of aanvoelen wat er speelt in een groep. Maar lang niet iedereen benut deze talenten ook echt in het dagelijks leven of werk. En dat is zonde!

Wat zijn natuurlijke talenten eigenlijk?

Natuurlijke talenten zijn persoonlijke voorkeuren, drijfveren en eigenschappen die diep verankerd zijn in wie je bent. Ze komen vaak vanzelf naar voren als je de ruimte krijgt om op je eigen manier te werken, te leren of te leven.
Een belangrijk kenmerk: als je werkt vanuit een natuurlijk talent, voelt iets meestal moeiteloos. Je krijgt er energie van in plaats van dat het je energie kost. Dat betekent niet dat het altijd ‘makkelijk’ is, maar het voelt wel als kloppend.

Denk maar aan het verschil tussen een taak afronden die je leuk vindt en een taak waar je je doorheen moet slepen. Dat verschil zit vaak in het aanspreken van natuurlijke versus aangeleerde vaardigheden.

Waarom we onze natuurlijke talenten soms niet inzetten

Toch gebeurt het regelmatig dat mensen hun natuurlijke talenten niet gebruiken. Daar kunnen verschillende redenen voor zijn:

  • Omgeving en verwachtingen: je leert je aan te passen aan wat er van je gevraagd wordt, bijvoorbeeld op school of werk. Je ontwikkelt gedrag dat gewenst is, ook al past het niet bij je natuurlijke voorkeur.

  • Gebrek aan (h)erkenning: sommige talenten zijn stil, moeilijker zichtbaar of worden niet als ‘bijzonder’ gezien. Als iets vanzelf gaat, zie je het zelf vaak niet als een talent.

  • Aangeleerde patronen: naarmate je ouder wordt, leer je bepaalde strategieën aan om te voldoen aan normen of doelen. Daarmee raken natuurlijke talenten soms op de achtergrond.

Maar wat als je een talent niet gebruikt?

Het goede nieuws: natuurlijke talenten verdwijnen niet. Ook al worden ze niet (meer) benut, ze blijven beschikbaar. In feite zijn ze vaak sneller te (her)activeren dan iets nieuws aanleren, omdat er minder weerstand of ‘frictie’ zit op het inzetten ervan.

Wetenschappelijk gezien kun je dit verklaren met behulp van het cognitief energiemodel. Activiteiten die passen bij iemands intrinsieke motivatie, dus dat wat natuurlijk komt, vragen minder mentale energie. Terwijl het langdurig inzetten van gedrag dat niet bij je past, leidt tot mentale belasting, stress of zelfs uitval.

Oftewel: als je werkt vanuit je natuurlijke talent, laadt het je op in plaats van dat het je leeg trekt. En dat maakt het waardevol, voor jezelf en voor je werkomgeving.

Wat levert het op als je wél je talenten benut?

✔ Meer energie en plezier in je werk of studie
✔ Groeien als professional
✔ Snellere ontwikkeling, omdat je leert in lijn met je natuurlijke voorkeur
✔ Minder stress en overbelasting
✔ Meer eigenaarschap en betrokkenheid

Tot slot

Natuurlijke talenten zijn er altijd, ook als je ze niet meteen herkent of gebruikt. Juist daarom is het waardevol om stil te staan bij wat jou moeiteloos afgaat. Of om samen met een coach, begeleider of collega eens te kijken: 
                             Doe ik eigenlijk wel het werk dat past bij wie ik ben?